Oude pijn en een nieuw pad

Anderhalf jaar geleden lag ik voor het eerst van mijn leven in een ziekenhuis. De operatie om de kanker te verwijderen nam een hele dag in beslag. Ik werd wakker met een litteken van mijn adamsappel tot onder mijn oor. De slangen uit mijn hals en borst beperkten me in mijn bewegingsvrijheid. Twee dagen na de operatie kreeg ik een kamergenoot. Een luidruchtige en veeleisende man. Hij was in de war en zwaar onder invloed van alcohol het ziekenhuis binnengebracht. Getergd door hevige buikpijnen en doodsangst. De liefdevolle en geduldige verpleging deed er alles aan om voor hem te zorgen en zijn gedrag in goede banen te leiden. Zijn wanhoop en onrust vulde de ziekenhuiskamer en soms zelfs de gang.

Ik koos er voor om de ziekenhuisopname en mijn herstel met weinig bezoek te ondergaan. Rustig bijkomen met weinig prikkels. Zonder gesprekken over het weer, het nieuws of andere dagelijkse beslommeringen. Geen rijtje stoelen, als een verjaardagsopstelling, rondom mijn bed. Dit was mijn manier. 

Met uitzondering van mijn kinderen en hun moeder, kon ik me niet bezighouden met wat anderen nodig hadden. Om me heen zag ik de afdeling tijdens bezoekuren drukker worden. Aan mijn bed was het rustig en dat voelde goed. Het waren mijn eerste stappen in het 'leerproces' dat je als patiënt door kunt maken. Kwetsbare en voorzichtige stappen en wennend aan de afhankelijkheid die ziek zijn met zich mee brengt. Vanuit dit perspectief ging er een nieuwe wereld voor me open. Ik zag dat ik onderdeel was geworden van een bijenkorf vol ongeschreven regels en met een eigen dynamiek. 

Iedere dag voelde ik me fysiek sterker worden. Het terugkeren van mijn energie bracht ook iets anders met zich mee. Paniekaanvallen. Stormen in mijn hoofd en lijf waardoor ik lag te trillen, hyperventileren en zweten in bed. Als de angst niet zakte kwam er een verpleegkundige die mijn bloeddruk en saturatie controleerde. De combinatie van die fysieke controle en de nabijheid van een lieve verpleegkundige bracht me meestal tot rust. Na een paar dagen werkte dit trucje niet meer zo goed. Eigenlijk wilde ik ook gewoon thuis zijn. Terug naar mijn vertrouwde omgeving. Terug naar de kinderen. Dat kon nog niet. Ik vroeg of ik even op een kamer alleen mocht. Om tot mezelf te komen. Weg van de luidruchtige lijdensweg van mijn kamergenoot. 

Met een infuuspaal vol slangen, drains en medicatie, schuifelde ik dankbaar naar de vrije kamer op de afdeling. De verpleegkundige gooide met een zwierig gebaar het grote raam van de kamer open. Frisse lucht en ruimte. Het was de eerste keer dat ik weer buitenlucht inademde sinds mijn opname in het ziekenhuis. De verpleegkundige verliet de kamer en ik was alleen. Dat overviel me. 

De zachte wind die via het raam binnenkwam aaide mijn tranen. Als een film draaide de afgelopen maanden en jaren zich voor me af. Beelden die gepaard gingen met de vlijmscherpe en rauwe pijn die kanker en angst met zich mee kan brengen. Ik dacht opeens aan het wegrijden van de lijkwagen met daarin het lichaam van mijn vader. Een half jaar daarvoor zag ik samen met een versnipperde verzameling zwijgende mensen de auto het bos uit rijden. De ijzige wind uit het noorden paste bij de afronding van een leven vol onthechting, conflict en lijden. Een wiebelig bestaan dat voortkwam uit het samenkomen van een ontaarde Hongaarse moeder en een godsdienstwaanzinnige dominee als vader. Mijn opa en oma. 

Ik ging op het schone ziekenhuisbed in de lege kamer zitten en dacht aan mijn moeder. Mijn moeder die een paar jaar geleden, door dementie, op jonge leeftijd een langzaam afgebrokkeld leven verliet dat ook bol stond van de onthechting, pijn en angst. Ook haar bestaan kwam voort uit een relatie tussen  twee godvrezende en beschadigde mensen. Een relatie waardoor mijn moeder in een liefdeloos en bikkelhard klimaat opgroeide. Mijn andere opa en oma. Twee familielijnen bestaande uit een wonderlijke samenkomst van ingewikkelde omstandigheden, talenten, ondernemerschap en diepe schaduwkanten. 

Terwijl de gordijnen zacht wapperden keerde ik langzaam terug naar de realiteit van de ziekenhuiskamer. De stroom tranen was nog niet gestopt. Ik stond op, boog me voorover uit het raam en greep van schrik de infuuspaal vast. Ik keek van vier hoog naar beneden. Naast het raam stond een stoel.  Als een flits kwam het idee in me op om afscheid te nemen van het leven. Al die verzamelde pijn, frustratie, angst en het ziek zijn. De trauma's. Mijn eigen confronterende worsteling met hechting en verbinding en het jarenlange vallen, opstaan en weer doorgaan. Aan de overkant zag ik in een verlichte kamer een familie rondom een ziekenhuisbed zitten. Ik dacht aan mijn kinderen en de mooie mensen om me heen. De tranen stopten met stromen. Op dat moment nam mijn onvoorwaardelijke liefde voor de kinderen, deze twee prachtige vrije zielen, het over. Het diepgewortelde verantwoordelijkheidsgevoel om ze nog een eind op weg te helpen en mijn liefde voor het leven, maakte dat ik met een glimlach het raam sloot.

Met het sluiten van dat raam begon een nieuwe fase. Een soms zwaar bepakte reis waarop ik mijn rugzak nog lang  niet van alle stenen heb kunnen ontdoen. Een reis met veel momenten van verdwalen en zoeken naar balans. Dusdanig verdwalen dat ik mijn kinderen vaak nog niet aan de hand mee heb kunnen nemen. Er volgde een lang en zwaar bestralingstraject. Een hartverscheurende scheiding. Een verhuizing tijdens mijn fysieke herstel. Leren leven uit een tas en het hartverwarmend welkom zijn bij vrienden. Ik vond een nieuw huis en begon te bouwen aan een nieuwe omgeving. Ik liet sommige mensen en oude relaties los. Leerde nog beter te vertrouwen op mezelf en de prachtig liefdevolle mensen om me heen. Ik verwerkte het nieuws dat ik niet meer beter zal worden en krabbel weer op. Stap voor stap en met vallen en opstaan. 

Vorige week heb ik mijn lidmaatschap van de tennisclub opgezegd. Een ogenschijnlijk kleine stap met een grotere impact dan ik zag aankomen. Rouw om wat ik mis. Geen zwoele zomeravonden meer met rode benen van de gravel. Geen wedstrijden meer waarin ik tot het gaatje kan gaan. Niet meer samen zijn met mijn tennismaatjes. Een noodgedwongen afscheid van mijn lievelingssport. Mijn lichaam trekt dat niet meer. Ook dit raakte oude en heftige pijn. Ik dacht aan de achtjarige Peter die zo goed was, er veel plezier in had, maar van voetbal afgehaald werd. Het leverde voor mijn ouders te veel 'gedoe' op destijds. Ik voelde me als jongetje woedend, verdrietig en onmachtig, dat weet ik nog goed. Vorige week was ik weer even Petertje. Ik heb samen met hem deze steen uit de rugzak gehaald en langs de weg gelegd.

Het is nu de kanker die me dwingt om mijn leven aan te passen. Door stap voor stap en dag voor dag te kijken wat er kan. Per situatie te onderzoeken hoe ik mijn identiteit als vader, vriend, broertje, buurman en binnen alle andere relaties vorm kan geven. Met ruimte voor liefde, plezier, verbinding, creativiteit en de pijn, boosheid en moeilijke momenten die er soms zijn. De komende weken staan er weer ziekenhuisafspraken gepland. De volgende stappen op mijn nieuwe pad. Een spannende reis inclusief een medisch traject dat kansen biedt om nog wat langer van onze mooie wereld en de mensen te genieten. En trouwens, ik weet niet wie dat regelt, maar kom nu maar eens door met die lente!